İran kökenli araştırmacı Asef Bayat, Müslüman Ortadoğu toplumlarındaki toplumsal değişime, Oryantalizmin kalıplarını kıran bir bakışın imkânlarını sunuyor elinizdeki derlemede. Her şeyden önce, "durağan" bir karakteri, bir "kendine özgülüğü" değil; değişimi vurgulayarak ve "küresel güneyin" başka ülkeleriyle benzerliklere dikkat çekerek bakıyor bu toplumlara. Bu tutumuyla, Ortadoğu’ya karşılaştırmalı bakışı küreselleşme bağlamında konumlandıran bir öneri de geliştiriyor.
Asef Bayat, kitabın adından da çıkarılacağı üzere, "aşağıdakilerin" durumunu esas alıyor, toplumsal hareketliliğe, sınıfsal hareketlere, popüler ve sivil eylemlere odaklanıyor. Ortadoğu toplumlarındaki İslâmî hareketleri bu çerçevede genişçe ele alıyor, ama bununla yetinilmemesi gerektiğinin de altını çiziyor. Kent yoksulları, sendikalar, yeni sivil toplum kuruluşları da onun yoğun ilgisine tâbi.
Kendi terimleriyle, "planlanmamış kolektif eylemlere", "sokak siyaseti"ne eğiliyor Asef Bayat. Veya, derlemedeki bir yazının başlığıyla: "Gayrı Sivil Toplum"a, "Gayrı Resmi İnsanların Siyaseti"ne... Ve madunların/aşağıdakilerin yaşamsal gereksinimlerini karşılamaya dönük "sessiz, kanunsuz ve iddiasız doğrudan eylemlerine"; "sessiz tecavüz"e...
İÇİNDEKİLER
7 Önsöz
BİRİNCİ BÖLÜM
11 Ortadoğu Toplumları Üzerine Çalışmak:
Karşılaştırmalı Düşüncenin Şartları ve Türleri
İKİNCİ BÖLÜM
27 “Tehlikeli Sınıflar”dan “Sessiz İsyankârlar”a:
Küresel Güneyde Kentsel Maduniyet Siyaseti
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
65 Ortadoğu’da Aktivizm ve Toplumsal Kalkınma
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
119 Gayri Sivil Toplum: Gayri Resmi İnsanların Siyaseti
BEŞİNCİ BÖLÜM
153 Hareketsiz Devrim, Devrimsiz Hareket:
İran ve Mısır İslâmî Aktivizmlerini Karşılaştırmak
ALTINCI BÖLÜM
205 Siyasete ve Muhalefete Dair
