Nöbetleşe dışlama, kentlerde “yerlilerin” göçmenlere, her göçmen
grubun da kendisinden sonra gelen göçmen gruplara karşı
geliştirdiği dışlayıcı tepkiler silsilesini anlatıyor. Her yeni göçmen
grubu, kentte görünür hale geldikçe, kentin ekonomisini ve günlük
hayatını “bozduğuna” dair kızgınlıklarla, aşağılamalarla karşılaşır.
Yakın zamana kadar aynen bu şekilde suçlanmış olan “eski”
göçmenler de, bu tepkileri yüksek sesle dile getirenler arasında yer
alır, bu sırada statülerinin biraz olsun iyileştiğini hissederler. Böylece
biriken, katmanlaşan, yoğunlaşan, bir yandan da karmaşıklaşan
bir dışlama dinamiği bu. Bir kısır döngü… Bu evrensel olgunun
Türkiye’deki kalıbında, Türk etno-kültürel kimliğindekilerin
Romanları; Romanların göçle gelen Kürtleri ve Arapları; Kürtlerin
yeni göçmen gruplarını dışlayıcı tutum aldıkları gözleniyor.
Mim Sertaç Tümtaş, “nöbetleşe yoksulluk” kavramından ilhamla
geliştirdiği “nöbetleşe dışlanma” kavramını, Suriye’den gelen kitlesel
göç örneğinde sahaya uyguluyor. Şanlıurfa, Hatay ve Mersin’e gelen
Suriyelilerin ve “göçler diyarı” diye de anılan Mersin’in “yerlileri”
ile “eski göçmenlerinin,” bu tecrübeyi nasıl yaşadığına, nasıl
algıladığına bakıyor.
Nöbetleşe Dışlanma, yoksulları birbirine düşürerek eşitsizliğin
yeniden üretilmesine katkıda bulunan bir sarmalın berrak ve acı bir
resmini çiziyor.
